Тэрээр "Монгол эрчүүдийн хувьд эрүүл мэнд, жин гэдэг ойлголтод маш хойрго ханддаг. Харин бүсгүйчүүд жингээ барих, жиндээ орно гэсэн сэтгэхүй байдаг ч арга зүйгээр тодорхой хэмжээнд дутаж байдаг талаар Цахим эмч ТББ-ын үүсгэн байгуулагч Б.Баярбямба хэллээ. Тэрээр Монголчуудын өнөөг хүртэл хэрэглэж ирсэн уламжлалт хүнсний талаар дараах зүйлийг зөвлөв.
ТАРГАЛАЛТЫН 90-95 ХУВЬ НЬ ХҮН ХҮНЭЭС ШАЛТГААЛДАГ
Энэ талаар ярихлаа, "Монголчуудын дундаж наслалтаар авч үзэхэд эрчүүд нь эмэгтэйчүүдээс арван насаар бага насалдаг гэх статистик тоо баримт бий. Гэхдээ арван нас гэдэг зүйл дэлхийн дунджаас дөрвөөс тав дахин илүү эрсдэлтэй байдаг.
Бидний хувьд таргалалтыг өөртөө хамааралгүй болгож, ямар нэг өвчнөөс үүдэлтэй гэж ойлгодог. Гэвч таргалалтын 90-95 хувь нь тухайн хүнээс шалтгаалдаг. Амьдралын хэв маягтай холбоотой гэдгийг маш сайн ойлгох хэрэгтэй. Үүний буруу жишиг бол илчлэгийн илүүдэл. Монгол эрчүүдийн дунд хамгийн дуртай хоол болох цуйванг нийтийн хоолны салбарт орж идье гэхээр грамм болон килограмаар бичиж худалдаалж байдаг. Ийм хэмжээ порцтой худалдаалж болохгүй. Үүн дээр бид хамгийн түрүүнд сэтгэлгээгээ өөрчлөх хэрэгтэй. Бид нар ходоодоо дүүргэх нь чухал биш эсээ цатгах нь гол юм.
БИДНИЙ ХАМГИЙН ЧУХАЛ ЭС ӨЛСГӨЛӨНД НЭРВЭГДЧИХСЭН…
Үндэсний хэмжээний судалгаан дээр үүнийг авч үзэхэд илчлэгийн хувь таргалалт үүсчихсэн хэрнээ бидний хамгийн чухал гэх эс нь өлсгөлөнд нэрвэгдээд яваад байгаа юм. Ийм учраас их бага идэх нь чухал биш гол нь шим тэжээлтэй л хооллох хэрэгтэй. Бидний хувьд бүх төрлийн хоол хүнсийг хаанаас ч авах боломжтой ч зөв бүтээгдэхүүнээ сонгож чадахгүй байгаа. Үүнтэй хамгийн ойр арга хэрэгсэл нь уламжлалт хоол хүнс юм.
Бидний уламжлал юу вэ гэхээр улиралтай зохицуулж хоол хүнсээ хэрэглэдэг ард түмэн. Тэр их хүйтэн сэрүүнийг давахын тулд бид идэш гэж нэрлэдэг махаа иддэг. Дулаан цаг ирэхээр ааруул сүү цагаан идээ хэрэглэдэг. Анагаах ухааны хэллэгээр пробиотик гэх бидний сайн мэдэхээр тараг, айраг хоормог энэ зүйлүүдээ голчлон идэж бүдүүн гэдсэн дахь орчноо тэнцвэржүүлж ирсэн.
Одоо анагаах ухааны судалгаа тэр чигтээ ашигтай бактери, бичил орчны тэнцвэрийг л ярьж байна. Тэгэхээр бид одоо байгаа уламжлалт хоол хүнсээ зохицуулж хэрэглэвэл ашигтай бактери энэ их эрсдлээс хамгаалж чадна. Мөн бидний дунд антибиотикийн зохисгүй хэрэглээ өндөр байдаг. Энэ нь бидний ашигтай бактерийг, ашиггүй бактеритай нь ялгахгүйгээр устгах тохиолдол ч бий. Одоо сүүлийн үеийн анагаахын судалгаагаар антибиотик хэтрүүлэн хэрэглэдэг хүмүүст таргалалт үүсэж байна" гэлээ.
МАХ, ӨӨХ, ГУРИЛ НЬ ТААРСАН 1 ШИРХЭГ БУУЗ 200 КАЛОРИ БАЙДАГ
Цагаан сарын баярын дараа хоол боловсруулах эртэн тогтолцоотой холбоотой өвчлөлүүд нэмэгдэж, эмнэлэгт хандах, хэвтэх, амь насанд нь заналхийлсэн хүндрэл гарах тохиолдол нэмэгддэг талаар өчигдөр ЭМЯ-наас мэдээлж дараах зүйлийг анхаарууллаа.
Нэгдүгээрт, цагаан сарын баяр архи ууж найрладаг, наргидаг баяр биш. Архи согтууруулах ундаа хэтрүүлэн хэрэглэсэнтэй холбоотойгоор нойр булчирхайн цочмог үрэвсэл, архины хордлого, элэгний архаг эмгэг сэдрэх, ходооны шарх сэдрэх гэх мэт хүндэрлүүд тохиолддог.
Мах, өөх, гурил нь таарсан 1 ширхэг бууз 200 калори байдаг. Гэтэл Монгол эрэгтэй хүний өдөрт авах ёстой калорийн хэмжээ 2400, эмэгтэй нь 2100 калори байдаг. Өдөрт 4-5 айлаар орно гэж тооцвол хэдэн бууз идвэл зохистой вэ гэдгээ тооцож хоолны зохистой хэрэглээнд анхаармаар байна. Цагаан сарын баяр цагаан идээ ундаагаар ширээгээ засах ёстой. Зочиндоо хамгийн түрүүнд цагаалга барьдаг энэ ёсоо баримтлаасай. Калори ихтэй төмс, майонезнаас татгалзаж ислэг ихтэй ногоон төрлийн ногоо, навчит ногоогоо түлхүү хэрэглэж ширээгээ чимээрэй.