Монгол Улсын 2025 оны нэгдсэн төсвийн тухай хуулийг УИХ-аар хэлэлцэж, хуулийн хүрээнд энэ сарын 15-ны өдөрт багтаан батлах учиртай. Гэвч 2025 оны төсвийн хэт үрэлгэн зардал өндөр байгааг хууль батлагчид төдийгүй мэргэжлийн эдийн засагчид, иргэд, олон нийт шүүмжилж буй. Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ, УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан, Монгол Улсын ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх нарт хаягласан 2025 оны Улсын төсвийн үрэлгэн зардлуудыг хэмнэхийг эрх баригчдаас шаардсан өргөдөлд иргэдээс гарын үсэг цуглуулж эхэлжээ.
Тус өргөдөлд:
“2025 оны төсвийн зардлын хэт тэлэлт нь иргэдийн амьдрал, улс орны хөгжилд сөргөөр нөлөөлөх бодит аюултай байна.
2025 оны улсын төсөв нь:
- Шаардлагагүй, хэт үрэлгэн зардлууд тусгасан
- Иргэдийн амьдралд нийцэхгүй, ач холбогдлыг эрэмбэлээгүй
- Аж ахуй нэгжүүд татварын дарамтад орох эрсдэлтэй
- Инфляц өсөж, үнийн өсөлт гаарна
- Төгрөгийн ханш унах эрсдэлтэй
- Төсвийн тэнцэл алдагдаж, эдийн засаг унах
- Авлига ихсэх нөхцөлийг үүсгэх бодит эрсдэлтэй
Улсын төсөв нь Монгол Улсын иргэн бүрийн амьдралд нөлөөлөх, улсын хөгжлийн хамгийн чухал шийдвэр тул уг өргөдлийг санаачилж байна.
Тухайлбал:
2025 оны төсвийн төсөлд тооцоо судалгаанд үндэслээгүй, ач холбогдлоор нь эрэмбэлээгүй, хууль зөрчсөн, олон тооны үр ашиггүй дараах зардлууд тусгагдсан байна.
Үүнд:
2025 оны төсвийн төслийн зарим урсгал зардлыг 2022 оны төсвийн гүйцэтгэлтэй харьцуулахад:
- Албан томилолт, зочны зардал 28.7 тэрбум төгрөгөөс 111.7 тэрбумд хүрч 4 дахин;
- Тавилга, эд хогшил, урсгал зардлын зардал 121.3 тэрбум төгрөгөөс 267.9 тэрбумд хүрч 2.2 дахин
- Хүүхэд залуучуудад соёлын үйлчилгээ үзүүлэх 18.3 тэрбум төгрөгийн үнэ бүхий эрхийн бичгийн шинээр тараах
- Мэдээллийн технологийн үйлчилгээ 19.4 тэрбум төгрөгөөс 69.3 тэрбумд хүрч 3.6 дахин;
- Бусдаар гүйцэтгүүлсэн ажил, үйлчилгээний төлбөр 737.5 тэрбум төгрөгөөс 1.9 их наяд хүрч 2.5 дахин;
- Бараа үйлчилгээний бусад зардал 450.5 тэрбум төгрөгөөс 964.2 тэрбумд хүрч 2.1 дахин өссөн байна.
- 2025 оны төсвийн төслийн зарим хөрөнгө оруулалтын зардлыг 2022 оны төсвийн гүйцэтгэлтэй харьцуулахад:
- Улсын төсвийн хөрөнгөөр худалдан авах тоног төхөөрөмжийн зардал 239.8 тэрбум төгрөгөөс 817.5 тэрбумд хүрч 3.4 дахин;
- Их засварын зардал 142.9 тэрбум төгрөгөөс 290.7 тэрбумд хүрч 2 дахин;
- Үндэсний аудитын газрын дүгнэлтээр зураг төсөвгүй, магадлал хийлгээгүй 716.5 тэрбум төгрөгийн төсөвт өртөгтэй 18 төсөл арга хэмжээг хууль зөрчин төсөлд тусгасан байна.
Иймд энэ мэт төсвийн хэт үрэлгэн зардлуудыг хэмнэж, улс орны хөгжлийг чухалчлан, ач холбогдлын эрэмбийг баримталж, төсвийг дахин хэлэлцүүлэхийг МУ-ын ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнээс:
Төсвийн тухай хэлэлцүүлэгт УИХ-ыг хариуцлагатай байлган, дэг ёсыг сахиж, улс орон, иргэдийн эрх ашгийг чухалчилж, Засгийн газарт шахалт үзүүлж ажиллахыг УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалангаас;
Төсвийн хэлэлцүүлэг энэ хэвээр үргэлжилж, хэт үрэлгэн, ач холбогдлын эрэмбэ алдагдсан, хэт тэлсэн төсөв батлагдсан тохиолдолд өөрийн хууль ёсны бүрэн эрхийн дагуу 2025 оны төсвийн тухай хуульд хориг тавьж ажиллахыг МУ-ын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхээс тус тус энэхүү өргөдлөөр шаардаж байна.” гэжээ.
Уг өргөдөлд та саналаа ЭНД ДАРЖ саналаа өгөх боломжтой.
Одоогоор уг өргөдөлд 5331 иргэн саналаа өгөөд байна.