Монгол Улсын Хөгжлийн банк нь үүсгэн байгуулагдсан цагаасаа Засгийн газрын зүгээс бодлогоор дэмжиж буй төсөл хөтөлбөрүүдийг санхүүжүүлсээр ирсэн.
Гэвч Хөгжлийн банкнаас санхүүжилт авч, төсөл хөтөлбөрөө санхүүжүүлсэн хэдий ч эргэн төлөлтийг санаатайгаар саатуулах, төлөхгүй байх сонирхол бүхий зээлдэгчид, зээлийн санхүүжилтийг зориулалт бусаар ашигласан зээлдэгчид байгаа нь банкны актив хөрөнгийн чанар муудахад нөлөөлж байгаа тул өнөөдөр /2022.01.20/ тус банкнаас авсан зээлээ хугацаанд төлж барагдуулаагүй, чанаргүй болж шүүхийн шатанд шилжсэн нэр бүхий зээлдэгчийг олон нийтэд зарлалаа.
Хөгжлийн банкны нийт зээлийн үлдэгдэл 3.20 их наяд төгрөг, зээлийн үлдэгдэлд байгуулсан зээлийн эрсдэлийн сангийн хэмжээ 0.65 их наяд төгрөгтэй тэнцэж байна. Мөн Монголбанкны 2021 онд хийсэн хяналт, шалгалтын үр дүнд Хөгжлийн банкны зээлийн эрсдэлийн санг 0.76 их наяд төгрөгөөр нэмэгдүүлж 1.7 их наяд төгрөг болгох шаардлагатай гэж дүгнэснээр чанаргүй зээлийн харьцаа 55.3% болж өссөн байдалтай байгаа талаар Хөгжлийн банкны Гүйцэтгэх захирал Н.Мандуул мэдээлсэн юм.
Монгол Улсын Хөгжлийн банкны хувьд өнгөрсөн хугацааны алдаа, ололтдоо түшиглэн банкны үйл ажиллагааг сайжруулах зорилгоор хууль эрх зүйн орчныг боловсронгуй болгох чиглэлээр эрх зүйн шинэчлэл хийх ажлыг эхлүүлээд байна. Энэ хүрээнд Улсын Их Хурлаас баталсан Шинэ сэргэлтийн бодлогын дагуу Улсын Их Хуралд өргөн баригдах хуулийн төслүүдийн жагсаалтад орсон Хөгжлийн банктай холбоотой хуулийн төслүүд боловсруулагдан, өргөн баригдахаар хүлээгдэж байна.
Түүнчлэн энэ онд цаг алдалгүй хэрэгжүүлэх шаардлагатай хэд хэдэн голлох ажлууд байгаа аж. Тодруулбал,
МУХБ-ны олон улсын хөрөнгийн зах зээл дээр арилжаалсан 500.0 сая ам.долларын бонд, Япон улсын зах зээлд хаалттай арилжаалсан 30.0 тэрбум иен буюу 261 cая ам.долларын Самурай бондын эх үүсвэрүүдийн хугацаа 2023 оны 10 болон 12 дугаар саруудад дуусгавар болж буйтай холбоотойгоор өрийн удирдлагын төлөвлөгөөг яаралтай хэрэгжүүлэх шаардлага тулгараад байна.
МУХБ-ны Монгол Улсын хөгжлийн бодлогыг хэрэгжүүлэх хүрээнд стратегийн ач холбогдол бүхий томоохон төсөл хөтөлбөрүүдийг санхүүжилтаар хангах үндсэн чиг үүргээ гүйцэтгэх шаардлага бий болж байна.
Эдгээр үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэхэд тулгамдаад буй гол хүчин зүйл нь банкны зээлийн багцын чанарын асуудал юм. Банкны хувьд чанаргүй зээлийн харьцаа 55.3 хувийн түвшинд байгаа нь банкны бусад харьцаа үзүүлэлтүүд алдагдахад хүргэж, улмаар татан төвлөрүүлсэн эх үүсвэрүүд хугацаанаасаа өмнө дуудагдах бодит эрсдэлийг бий болгох, цаашлаад нэмж эх үүсвэр татан төвлөрүүлэх боломжгүй болж ингэснээрээ санхүүжилт олгох боломжгүй байдалд хүргэнэ.
Тиймээс Хөгжлийн банкны зүгээс өнгөрсөн хугацаанд чанаргүй зээлийг шүүхийн замаар төлүүлэх чиглэлээр шаардлагатай арга хэмжээг авч хэрэгжүүлсээр ирсэн хэдий ч шүүхийн болон шийдвэр гүйцэтгэлийн шатанд 3-5 жилийг зарцуулдаг практикийн дагуу цаг хугацаа маш их зарцуулж байгаа юм.
Дээрх чанаргүй зээлийн эргэн төлөлтийн асуудал шийдвэрлэгдсэн тохиолдолд Хөгжлийн банкны баланс цэвэршиж, банк үндсэн үүрэг болох эх үүсвэр татан төвлөрүүлэх, улсын бодлогын баримт бичиг, тэр дундаа эдийн засгийг эрчимжүүлэх, Шинэ сэргэлтийн бодлогод тусгагдсан Монгол Улсын эдийн засгийн хязгаарлагч хүчин зүйлс болсон салбаруудад хэрэгжих төсөл хөтөлбөрийг санхүүжилтаар хангах боломж бий болно хэмээн үзэж байна.
Монгол Улсын Хөгжлийн банкны үйл ажиллагааны тухай ЭНД дарж дэлгэрэнгүй мэдээлэл авна уу.
Мөн Монгол Улсын Хөгжлийн банкнаас шүүхээр шийдвэрлүүлэхээр нэхэмжлэл гаргасан чанаргүй зээл, активуудын талаар ЭНД дарж үзнэ үү.