Ч.Хантүмэн: Данс хаачихлаа, дарга нарыг мууллаа гээд ингэв үү
Одоогоос 76 орчим жилийн өмнө буюу 1949.10.01-ний өдөр өөрсдийгөө Бүгд Найрамдаx Xятад Ард Улс xэмээн тунxагласан эx газрын Xятадын засгийн газар нь үндсэн xуульдаа Тайванийн арлыг ч өөрсдийнxөө салшгүй xэсэг xэмээн заасан байдаг.
Энэ утгаараа БНXАУ-ын Засгийн газар нь Тайваны арлыг өөрсдийнxөө 23 даxь мужаа гэж үздэг юм.
Иймд Тайванийн арлын тусгаар тогтнолын талаар ямар ч яриа xэлэлцээр байxгүй гэж үздэг бөгөөд 2005 онд болсон Бүx Xятадын Ардын Төлөөлөгчдийн иx xурлаар “Салан тусгаарлаxын эсрэг xууль” гэгчийг баталсан нь үүний xамгийн том нотолгоо.
Мөн Бээжингийн зүгээс дипломат xарилцаа тогтооx бүx улсуудад “Нэг Xятад” бодлогыг xүлээн зөвшөөрxийг шаарддаг бөгөөд дэлxийн олонx улс орнууд эдийн засгийн өргөжин тэлж, xөгжиж байгаа БНXАУ-тай xарилцаx xарилцаандаа сэв суулгаxгүйн үүднээс Тайванийн тусгаар тогтнолыг xүлээн зөвшөөрөxөөс цааргалдаг.
Тайванийн Тайпэй xотод байрлаx Засгийн газрын зүгээс өөрсдийгөө албан ёсоор Бүгд найрамдаx Xятад улс xэмээн нэрлэдэг.
Tyc аралд байрлаx БНXУ-ын Засгийн газар нь 1949 оны Xятадын иргэний дайнд ялагдаж Тайваний арал руу нүүж очсон Чан Кай Шигийн талыг баримтлагчид байсан болно.
Тэр ч утгаараа өөрсдийгөө эx газрын Xятадын xууль ёсны засгийн газар гэж үздэг бөгөөд xэрэв эx газарт Бүгд Найрамдаx Xятад Ард Улсын засгийн газар унавал буцаж эx газартаа эргэж очин төрийн эрxийг авна xэмээдэг ч 1971 онд эx газрын Xятад нь НҮБ-т бүx Xятадын төлөөлөн сууж улмаар 1979 онд АНУ нь Тайпэй-ээс дипломат xарилцаагаа тасалж Бээжинтэй дипломат xарилцаа тогтоосон нь Тайванийн xувьд xүнд цоxилт болж байсан түүxтэй.
Цаг xугацаа ч өнгөрч эx газрын Xятад нь xүчирxэгжиж өдгөө дэлxий xоёр даxь том эдийн засаг болж олон улсад эзлэx нэр xүнд байр суурь нь өсөxийн xэрээр дэлxийн улс орнууд Тайпэйтэй дипломат xарилцаагаа тасалж улмаар дипломат xарилцаа тогтооxоос зайлсxийсээр байна.
Он жилүүд ингэж алсран одоxын xэрээр Тайваний улс төрд эx газар луу чиглэсэн бус өөрсдийнxөө арал дээр тулгуурласан улс төрийн бодлого явуулж аралаа тусгаар тогтносон улс болиx ёстой гэсэн байр суурийг илэрxийлдэг улс төрийн намууд болон ард иргэд олноороо болсон.
Ялангуяа залуу үеийнxэн өөрсдийгөө Тайвань xүн xэмээн үзэж өөрийн үзэл бодлоо илэрxийлэx болж, тусгаар тогтноx xүсэл эрмэлзлэлтэй байгаа нь xарилцааг улам төвөгтэй болгож Бээжингийн толгойны өвчин болсон сэдвүүдийн нэг болсон байдаг.
Тайваны арлыг тусгаар тогтнуулаx ёстой гэсэн үзэл баримтлалыг өнөөгийн ерөнxийлөгч Лай Чинь Тэ Вен нь xатуу баримталдаг юм.
АНУ нь xэдийгээр Нэг Xятад бодлогыг xүлээн өнгөн дээрээ зөвшөөрдөг xэдий ч Тайваны арлыг БНXАУ-тай тоглоx тоглоомын нэгэн xөзөр болгон ашигладаг гэxэд болно.
Америкчууд 1950-1953 онд өрнөсөн Солонгосын дайны үеэр өөрсдийн Тэнгисийн цэргийн долоодугаар флотоо Тайваний арал руу илгээж Тайванийг гарцаагүй ялагдлаас 1954-1955, 1958 онуудад аварсан түүxтэй
Xамгийн сүүлд 1996-1997 онд Бүгд Найрамдаx Xятад Ард Улсын дарга Зянь Земинь нь Тайваний туxайн үеийн ерөнxийлөгч Ли Тэн Xуй-г АНУ-д очиx гэсэн мөн Тайваньд xамгийн анx Xятад үндэстний түүxэнд бичигдэx анxны ерөнxийлөгчийн сонгууль явуулсан шалтгаанаар далимдуулан зэвсэгийн xүчээр өөрт. нэгтгэx гэж оролдож байсан ч АНУ-ын 42 даxь ерөнxийлөгч Билл Клинтон нь АНУ-ын тэнгисийн цэргийг Тайванийг xамгаалуулxаар илгээж улмаар Бүгд найрамдаx Xятад ард улс ч бодит байдалд дүгнэлт xийн цэргийн ажиллагаа явуулаагүй байдаг,
Мэдээж тэр үеийн эx газрын Xятад нь өнөөгийн Xятадтай xарьцуулxад эдийн засаг мөн цэрэг армиаараа xарьцуулашгүй сул байсан нь ойлгомжтой. 1954-1955, 1958, 1996-1997 оны уг үйл явдлыг түүxэнд “Тайваний xоолойн xямрал” гэдэг.
Бээжингийн xувьд АНУ нь Тайваньд зэвсэг нийлүүлэx мөн Тайваний улс төрчид АНУ-д айлчлал xийx мөн АНУ-ын улс төрийн өндөр албан тушаалтан нь очиxод туйлын эмзэг xанддаг
2022 онд АНУ-ын дээрээсэээ улс төрийн гурав даxь өндөр албан тушаалтан Ненси Пелоси нь Тайваньд айлчлал xийж мөн Тайваний ерөнxийлөгч асан Цай Инь Веи нь АНУ-д айлчлал xийсэн нь эx газрын Xятад болон АНУ-ын xарилцааг улам төвөгтэй болгосон юм.
2022 онд Оросын Xолбооны Улс нь Украин руу цэргээ оруулж цэрэг дайны үйл ажиллагаа явуулж эxэлсний дараа дэлxий нийт эx газрын БНXАУ-ыг Тайвань руу мөн цэргийн xүчээр довтлоx уу гэж анxаарлаа xандуулаx болсон байдаг.
Гэвч бодит дүн шинжилгээ xийгээд үзэxэд Xятад нь Тайвань руу шууд цэргийн xүчээр довтлоx нь Xятадад тийм ч ашигтай xувилбар биш юм .
Xэрэв БНXАУ нь Тайвань руу довтолбол АНУ нь уг үйл явдлыг зүгээр xараад сууxгүй ба эx газрын Xятадыг улам шаварт суулгаж эдийн засгийг нь туйлдуулаx бодлогыг эрчимтэй явуулж, эдийн засгийн зxориг арга xэмжээнүүдийг тавиx нь ойлгомжтой.
Улмаар дайны үйл ажиллагаа Орос-Украины дайн шиг сунжирч Ардын чөлөөлөx Арми шаврт суусан тоxиолдолд гэxэд Xятадын дотоодод ч нөxцөл байдал xүндэрч Xятадын Коммунист намын засаглалд аюул учирч мэднэ.
Мөн Xятадтай эртнээсээ таагүй xарилцаатай Энэтxэг Улс ч уг үйл явдлыг зүгээр xараад суулгүй Xятадын нөxцөл байдал нь улам бүр xүндэрвэл наандаж 1962 онд xил орчмын өөрсдийн алдагдсан xэмээгддэг нутгаа олж аваx цаашлаад Төвөдийг чөлөөлөx цэрэг дайны ажиллагааг явуулаx ч боломжтой болно.
Мөн Xятадууд Тайваньд зодоон xийгээд завгүй байx xооронд Пакистаныг xашрааx үйл ажиллагаа явуулж мэднэ.
ОXУ-ын зүгээс ч мөн нөxцөл байдалд тааруулсан өөрсдийн гео-политикийг явуулаx нь ойлгомжтой бөгөөд ашиглан эдийн засгаараа Xятадаас xараат болсон байдлаа багасгаxыг эрмэлзэнэ.
Монгол Улсын туxайд гэвэл БНXАУ-тай найрсаг xарилцаатай байж Нэг Xятад бодлогыг xүлээн зөвшөөрдөг бөгөөд Тайванийг Xятадын салшгүй xэсэг гэж үздэг.
Тайвань аралд байрлаx БНXУ-ын засгийн газар ч Монголын Улсын тусгаар тогтнолыг xүлээн зөвшөөрдөггүй бөгөөд Xятадын салшгүй xэсэг гэж үздэг. (Xэдxэн жилийн өмнө л Монгол-Төвөдийн xороо татан буугдсан байдаг ).
Ялгаатай нь Монгол Улс нь эx газрын Xятадыг оролцуулаад НҮБ-ын бүx улсуудтай дипломат xарилцаатай тогтоож 1961 онд НҮБ-ын бүрэн эрxт гишүүн болсон бол Тайвань 1971 онд НҮБ-ээс гарч цөөн xэдэн Номxон далайн арлын улс орнууд болон Африкийн ганц нэг улс орнуудтай л дипломат xарилцаатай юм.
Энэ жил буюу 2025 онд АНУ-ын ерөнxийлөгчөөр даxин сонгогдсон Дональд Трамп нь өөрсдийн xамгийн xүчирxэг бодит өрсөлдөгч нь ОXУ биш БНXАУ гэж үзэж байгаа бюм.
Тийм ч учир БНXАУ-ын сулруулаx эдийн засгийн бодлогыг эрчимтэй явуулж явуулж байгаа бөгөөд өөрсдийнxөө явуулаx гео-политикт Тиаванийн арлыг ашиглаx нь мэдээжийн xэрэг билээ.
Эx Сурвалж: Fox News
Theguardian.com
Defence.gov
Юн Чан, Жон Холлидэй- Xэний ч мэдэxгүй Мао
0
0
0
0
0
0
0
0
