Ч.Хантүмэн: Данс хаачихлаа, дарга нарыг мууллаа гээд ингэв үү
Ханш нээх өдөр гэж хаврын дунд сараас хаврын сүүл сарын хоорондын хугацаа буюу өвлийн туйлын 108 хоногийг хэлнэ. Өөрөөр хэлбэл, ханш нээх өдөр нь хаврын уур орох өдрийн өмнөх арван таван хоногийг хэлдэг. Энэ жил 2025 оны дөрөвдүгээр сарын 4 буюу билгийн тооллын модон могой жилийн хаврын дунд шарагчин туулай сарын шинийн 6 өдөр /20:54 цагт/ ханш нээнэ.
“Ханш нээх” гэдэг нь Монголчуудын уламжлалт ёс заншилд хаврын эхэн сард тохиодог, байгаль дэлхий сэрж, мал сүрэг төллөх, ургамал ногоо соёолох цагийг бэлгэддэг онцгой өдөр юм.
Ханш нээх өдөр хэзээ болдог вэ?
Хаврын дунд сарын шинийн 17-ны өдөр тохиодог. Энэ өдрийг урин дулаан цагийн үүд нээгдэж, өвлийн идэш хоолны дэглэм өөрчлөгдөх үе гэж тайлбарладаг.
Монголчуудын амьдрал, ёс заншил байгалийн жамаас шууд хамааралтай байсаар ирсэн. Тиймээс:
- Малчид энэ үеэс эхлэн малаа усанд ойртуулах, төл малд илүү анхаарах цаг ирсэнд бэлдэнэ.
- Газар тариаланчид хөрсөө бэлтгэж, хаврын тариалалтдаа анхаарч эхэлдэг.
- Айл өрхүүд элдэв муу зүйлийг цэвэрлэж, гэр орноо ариутган, шинэ улирлыг угтдаг заншилтай.
Ханш нээх өдөр ямар зан үйл хийдэг вэ?
Шарилд зул өргөх
Өвөг дээдсээ дурсах, буян хураах зан үйл энэ өдөр голлох байр суурь эзэлдэг. Монголчууд энэ өдөр бурхан болоочдынхоо шарилд очиж, зул асаан, цэвэрлэж, ном уншуулах нь элбэг.
Махан хоол идэхээс зайлсхийх
Байгаль дэлхий сэргэж байгаа учир махнаас татгалзахыг хичээдэг.
Хүүхдүүдийг салхилуулах
Өдрийг бэлгэшээж, гэрийн багачуудыг салхинд гаргаж байгаль дэлхийтэй ойртуулдаг. Энэ нь эрүүл мэндэд эерэгээр нөлөөлнө гэж үздэг.
Гэр орноо цэвэрлэх
Энэ өдөр элдэв хог новш, муу энергийг зайлуулж, ариун цэврийг сахихыг эрхэмлэдэг.
Шинэ эхлэлийг бэлгэдэх
Хүмүүс энэ өдөр аливаа муу зуршлаа хаях, шинэ зорилго тавих зэрэг дотоод шинэчлэл хийх нь үр дүнтэй гэж үздэг.
Хаврын урин дулаан цаг ирж буйг угтаж, хүн байгалийн зохицлыг эрхэмлэх энэхүү уламжлал нь зөвхөн Монголд төдийгүй Азийн зарим улс оронд ч бий. Япон, Солонгост энэ үеэр сакура цэцэглэж, урин цагийг угтдаг бол Монголд “Ханш нээх” хэмээн байгалийн өөрчлөлтийг анзаардаг.
1
0
0
0
0
0
0
0
