Байдены заxиргaa бүрэн эрxийнxээ xугацаанд Украины өрийг тэглэxийг эрмэлзэж байна
Гватемал дахь пирамидын тууриас олдсон МЭӨ 3-р зууны үеийн ханын зургийн хэлтэрхийнүүд дээрх "7 буга" хэмээх өдрийг дүрсэлсэн глиф нь эртний соёлын алдартай ололтуудын нэг болох Майя хуанлийн хамгийн эртний хэрэглээг харуулж байна.
МЭӨ 100-аад оны үед хамаарах нарийн хийцтэй, өнгөлөг ханын зураг бүхий бунханг 2001 онд олсноор алдар нэрээ олсон Гватемалын хойд хэсэгт орших Сан Бартоло археологийн дурсгалт газраас уг глиф олдсон гэж судлаачид мэдэгдэв.
"7 буга" гэсэн дүрс бүхий хэсгүүдийг Лас Пинтурасын пирамид дотроос олж илрүүлжээ. Тэнд хадгалагдан үлдсэн ханын зургууд цөөнгүй бий. Энэ байгууламжийн нэгэн адил Майячууд ихэвчлэн даруухан хэмжээтэй сүм хийдүүдийг барьдаг байсан бол дараа нь өмнөх сүмүүдийнхээ дээр том хувилбаруудыг нь барьж, уг пирамид эцэст нь 100 фут (30 метр) өндөрт хүрчээ.
Хуанлийн нэрлэсэн 260 өдрийн нэг болох "7 буга"-ын ханын зургуудаас олдсон глиф нь бугын толгойн дээр долоогийн тоог бичсэн эртний Маяагийн бичээсээс бүрдсэн байв.
Техасын их сургуулийн Месоамерикийн урлаг, бичгийн профессор, Science Advances сэтгүүлд хэвлэгдсэн судалгааны ахлах зохиолч Дэвид Стюарт хэлтэрхийг "Чиний гарт багтах цагаан гипсэн хоёр жижиг хэсэг, нэгэн цагт чулуун хананд наалдсан байсан" гэж тодорхойлсон" юм.
"Эртний Майячууд ёслолын талбайгаа сэргээн босгож байх үед уг ханыг зориудаар сүйтгэсэн. Энэ нь эцэстээ пирамид болон хувирсан. Хоёр хэсэг нь хоорондоо зохицож, хараар будсан каллиграфитай, нээгдэж буй "7 буга" гэсэн он сар өдөртэй байсан. Харин үлдсэнийг нь тайлж уншихад хэцүү байлаа" гэж Стюарт нэмж хэлжээ.
Энэ үеийн зургууд нь бүгд маш их хагарч, хуваагдсан аж.
Өнөөг хүртэл хамгийн эртний Маяа хуанлийн тэмдэглэгээ нь МЭӨ 1-р зуунд байсан.
Нар, сар, гаригуудын хөдөлгөөний ажиглалт дээр үндэслэсэн хуанли нь нэрлэгдсэн 260 өдрийн зан үйлийн мөчлөгт үндэслэсэн байдаг. Цолкин гэж нэрлэгддэг 260 хоногийн хуанли нь 365 хоногтой нарны жил, "Урт тоолол" хэмээх том систем, сарны системийг багтаасан өөр хоорондоо холбоотой Маяачуудын цагийг тооцоолох системүүдийн нэг байв. Нийт 800 дүрс бүхий бичгийн системийг хөгжүүлсэн хуанли нь маяачуудын соёлын нэг байсан. Хамгийн эртний жишээнүүд нь Сан Бартоло юм. Майячууд сүм хийд, пирамид, ордон, ажиглалтын газрууд барьж, металл багаж хэрэгсэл, дугуй ашиглахгүйгээр газар тариалан эрхэлдэг байв.
Сан Бартоло нь Маяагийн өмнөх үеийн үеийн бүс нутгийн төв байсан бөгөөд МЭӨ 400-аад оноос МЭ 250 он хүртэл үргэлжилсэн. Энэ эрин үе нь Гватемал дахь Тикал, Мексикийн Паленке, Гондурасын Копан зэрэг хотуудаараа алдартай Маяагийн соёлыг дараагийн сонгодог үед цэцэглүүлэх үндэс суурийг тавьсан гэдэг.
Сан Бартоло хотоос олдсон 7000 орчим ханын хэлтэрхийн зарим хэсэг нь хумсны толио шиг, зарим нь 8х16 инч (20х40 см) олдсоныг Нью-Йорк мужийн Скидмор коллежийн доктор Херст "аварга эвлүүлдэг тоглоом" гэж нэрлэжээ.
Судалгаанд хамрагдсан Сан Бартологийн 11 ханын зураг дээрх "7 буга" болон бусад тэмдэглэгээ нь тухайн бүс нутагт төлөвшсөн урлаг, бичгийн уламжлалыг илтгэж байгаа нь хуанли олон жилийн турш ашиглагдаж байсныг харуулж буй юм.
Эх сурвалж: BBC News
0
0
0
0
0
0
0
0
