Монголын хөлбөмбөгийн холбоог хэн удирдах вэ?

Сүүлийн жилүүдэд Монгол Улсын багийн спортууд тэр дундаа сагсан бөмбөг, волейболын төрөл хурдацтай хөгжиж буй.

Харин Монгол Улсын хөлбөмбөгийн спорт л сүүлийн үед хөгжих нь байтугай, хэл ам, хэрүүл тэмцэл дунд живж элгээрээ хэвтсэн гэхэд хилсдэхгүй…

Нөгөө Монголчуудын ярьдгаар нуухыг нь авах гээд нүдийг нь сохлов гэгчийн үлгэр болоод байгаа нь нууц биш.

Тэгвэл хэрүүл маргаан, хэл ам ихтэй байгаа Монголын хөлбөмбөгийн холбоог хэн удирдах эсэх нь тун удахгүй тодорхой болно.

Тус холбооны өмнөх ерөнхийлөгчөөр “Сэлэнгэ пресс” клубийн эзэн М.Болд 2023 онд сонгогдон, найман сар ажиллаад, ажлаа өгч буйгаа зарлаж, албан тушаалаа хүлээлгэж өгсөн.

Үүний араас удалгүй ерөнхий нарийн бичгийн дарга Т.Дагвадорж нь мөн үүрэгт ажлаа хүлээлгэн өгсөн билээ. Ингээд түүний оронд “Тавантолгой түлш” ХХК-ийн захирал асан М.Ганбаатар очсон хэдий ч хэрүүл тэмцэл үргэлжилсээр…

Ер нь л жилээс жилд хөлбөмбөгийн холбоог тойрсон үйл ажиллагаа, санхүүжилт, төсөвтэй холбоотой асуудал олны анхаарлыг татаж, нийтийн ярианы сэдэв болж хувирдаг бичигдээгүй хууль бий.

Хөлбөмбөг сонирхогчид, зүтгэлтнүүд, клубууд ээлж дараалан холбоондоо шаардлага хүргүүлж, эсэргүүцлээ илэрхийлэн, ээлжит бус их хурлаа хийхийг шаардсаар байв. Үүсээд буй нөхцөл байдал дээр ажлын хэсэг гарган ажиллаж, санхүүтэй холбоотой зарим зөрчлүүдийг олон нийтэд нээлттэй зарлаад байсан.

Хөлбөмбөг бол дэлхийн хамгийн их үзэгчтэй, олон сая үзэгчдийг байлдан дагуулдаг спорт. Иймээс тус спортын гал тогоонд их хэмжээний мөнгө эргэлддэг. FIFA буюу Олон улсын хөлбөмбөгийн холбоо болон бүс нутаг хариуцсан тивийн холбоод ч улс орнуудын хөгжил, үйл ажиллагаанд харамгүй мөнгө зарцуулдаг тоон баримтууд бий. Тэр дотроо дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнтэй жилд FIFA томоохон корпораци, компани, ивээн тэтгэгчдийн санал, гэрээнд “дарагдаж”, ашиг орлогоороо ч нэлээдгүй дээгүүрт бичигддэг. Ингээд тус холбооны гишүүн холбоод буюу улс орнуудын холбоонд дэмжлэг болгож хөлбөмбөгийн спортыг илүү өргөн хүрээнд түгээн дэлгэрүүлэх, хөгжүүлээрэй хэмээн том утга агуулгаар нь орлогоосоо хувь хүртээдэг гэж энэ хүрээнийхэн онцолдог.

Гэхдээ хамгийн гол нь аливаа улс орны хөлбөмбөгийн спортыг илүү шат ахиулан хөгжүүлэх, түгээх их үйлсэд бодитой хөрөнгө оруулалт хийгээрэй гэж дэмжлэг үзүүлдэг. Гэсэн хэдий ч угтаа Монгол улсын хувьд хэрхэн юунд, ямар зорилгоор, яаж бодит хөрөнгө оруулалт хийж, зөв зарцуулж чаддаг эсэх нь тодорхой бус байсаар ирсэн.

Угтаа бол хэн сэтгэл шингээж ажиллана. Тэр ажил бүтээлчээр ирээдүйгээ харсан холын зорилгоор өөдөө тэмүүлж, өсөн дэвждэг жамтай…

2025 оны 04 дүгээр сарын 28-нд болох тус холбооны ерөнхийлөгчийн сонгуульд өрсөлдөх нэр дэвшигчдийн нэрс аль хэдийнээ тодорхойд болсон. Улс төр, бизнес, спорт зэрэг салбар бүрийн эрхмүүд нэрээ дэвшүүлж буй.

Энэ сарын 28-ны өдөр хүртэл буюу 18-22-ны өдрүүдэд нийт 5 хоногийн хугацаанд нэр дэвшигчид нь сурталчилгаагаа явуулж болох аж.

Ингээд одоогийн байдлаар нэрс нь тодорхой болсон гурван эрхмийн талаарх мэдээллийг хүргэе.

С.Жаргал 2024 онд Монголын спортын корпорацийн Спорт хариуцсан захирлаар томилогдсон. Түүний хувьд 15 жилийн турш спортын салбарт ажиллаж, дотоодын болон олон улсын томоохон нэгжээд төслүүдийг удирдаж, хэрэгжүүлсэн туршлагатай нэгэн. 2013 оноос хойш хөлбөмбөгийн тив, дэлхийн түвшний бүх шатны тэмцээний зохион байгуулагч, комиссараар ажиллаж байсан бөгөөд тухайн цаг үеүүдэд Монголын Хөлбөмбөгийн холбооны халуун гал тогоонд ажиллаж, ачааны голыг үүрэлцэж явсан хэмээн энэ хүрээнийхэн сайн мэддэг. Тодруулбал, энэ спортын салбартаа өөрийгөө туршлага, мэдлэг, ур чадвараараа хэдийнээ таниулж чадсан ажээ.

Монголын хөлбөмбөгт нэлээд хэдэн жилийн өмнөөс хөл тавьсан “Улаанбаатар Сити” клубийн эзэн Г.Дашням холбооны ерөнхийлөгчийн сонгуульд өрсөлдөнө гэдгээ албан ёсоор зарласан. Түүний удирдсан хөлбөмбөгийн клуб нэгэн үе дээд лигийн талбайд олон фэн, фанатуудын дэмждэг гол баг байсан хэдий ч төд удалгүй татан буугдсан. Тэрээр спортын олон төрөл тэр дундаа хөлбөмбөг, жүдо бөх, жюү жицү гэсэн төрлүүдэд өөрийн үнэт хувь нэмрээ оруулан, спортын төлөө бизнесийнхээ хажуугаар хоёргүй сэтгэлээр хандаж, туслаж дэмжиж ирсэн. Г.Дашнямын хувьд холбооны дэд ерөнхийлөгчөөр ажиллаж байсан ч тухайн үеийн бусад удирдах албан тушаалтнуудтайгаа санал зөрөлдөн ажлаа өгч байв. Гэхдээ түүний МХБХ-ны ерөнхийлөгчийн сонгуулийн албан ёсны сурталчилгааны ажил эхлэхээс өмнө өөрийн цахим хуудаснаа сурталчилгааны материал нийтэлсэн хэмээн үзэж, тус холбооны сонгуулийн хорооноос нэр дэвших эрхийг нь түдгэлзүүлээд байна.

Хөлбөмбөгийн холбоог гэлтгүй Монгол Улсын спортын салбарын бусад төрлүүдийн холбоог ч бизнес, улс төрийнхөн удирдаж байсан түүхүүд ар араасаа хөвөрнө. Одоо ч зарим спортын төрлүүдийн холбооны ард улс, төр бизнесийн хүрээнийхэн бий.  Тэгвэл тэдний халааг Ц.Анандбазар үргэлжлүүлэхээр МХБХ-ны энэ удаагийн сонгуульд өрсөлдөнө хэмээсэн мэдээ мэдээлэл хэдийнээ тараад эхэлчихсэн.

УИХ-ын гишүүн асан Ц.Анандбазарын хувьд улс төрд орохоосоо өмнө “Сод Монгол” группийн ерөнхийлөгч, тэр дундаа “Өргөө” кинотеатрын хөшигний ард байдаг гэдгээрээ олон танигдсан нэгэн. Гэхдээ улс төрийнхөн тэр тусмаа бизнесийн салбарынхан аливаа спортод хутгалдана гэдэгтэй санал зөрөлдөх хэсэг байна. Гэвч нөгөө талдаа мөнгөтэй, хөрөнгөтэй эрхмүүд харин ч зах зээл багатай, энэ салбарт олон өөрчлөлт, хөгжүүлэлт хийж чадна гэсэн итгэл тавьсан хүмүүс ч байгаа аж.

Монголын хөлбөмбөгийн холбооны Техникийн хэлтсийн захирал Б.Гардьмагнай нэрээ дэвшүүлж буй. Түүний хувьд нэгэн цаг үед Монголын хөлбөмбөгийн ногоон талбайд авьяас чадвараа гайхуулж явсан шилдэг хөлбөмбөгчин. Тэрээр 2024 онд Монголын Үндэсний шигшээ багийн ахлах дасгалжуулагчийн албанд томилогдоод байв.

Одоогийн байдлаар дээрх эрхмүүд тус холбооны ерөнхийлөгчид өрсөлдөнө гэсэн урьдчилсан мэдээлэл гарчээ

Ямар ч байсан үеийн үед санхүүжилт, төсөв, хөгжил дэвшил байнга яригдаж, чихнээс хонх уядаг тус холбоог хэн удирдах эсэх нь энэ сарын сүүлээр тодрох нь…Хамгийн гол нь аливаа улс орны нэрийн хуудас болсон спортын салбарыг чин үнэнч сэтгэлтэй, хувийн бус нийтийн тэр дундаа эх орныхоо эрх ашиг, тамирчин, дасгалжуулагч нарын зүрх сэтгэлийг нэн тэргүүнд тавих эрхэм л удирдах чухал.

Иймдээ ч эл спортынхоо хөгжил дэвшлийн төлөө, хоёргүй сэтгэлээр, харамгүй зүтгэж хөдөлмөрлөн аминч бус нийтийн төлөө дайчин ажиллах сэтгэлтэй, хүн чанартай л эрхэм сонгогдоосой…